Dag 14, woensdag 25 april 2012.

Programma vandaag: In de voetsporen van Montoe en het Luxor museum.

In de voetsporen van Montoe.

De laatste dag alweer, aan de ene kant jammer maar aan de andere kant heb ik toch wel genoeg gedaan en gezien en er is een tijd van komen en een tijd van gaan, ergo......
Het programma van deze dag behelst een extraatje wat ik ingepland had en ik ga dus zoals ik al aan had gehaald, hier in de voetsporen van Montoe treden.
We bezoeken hiertoe een drietal locaties, te beginnen met Tôd, dan Armant en dan naar Medamoet.
In Tôd bezoeken we een tempel van Montoe, in Armant bekijken we allerlei restanten van een tempel van Montoe plus nog wat anders want het zijn allemaal tempels die over elkaar heen zijn gebouwd. Helaas wel van een afstand omdat het ons niet werd toegestaan om de site te betreden wegens de opgravingen en restauraties die hier plaatsvinden.
In Medamoet tot slot bekijken we wederom het restant van een tempel van Montoe.
Alle drie de tempels dateren uit de late tijd en zijn gebouwd bovenop tempels uit het Middenrijk die ook aan Montoe gewijd waren. Tijdens het Middenrijk was Montoe de rijksgod en in Karnak was zijn tempel de eerste die er stond, de tempel van Amon kwam daar pas veel later.

Tempel van Tôd.

20 km ten zuiden van Luxor op de oost-bank ligt Tôd hier is een van de heiligdommen van Montoe. De Oudegyptische naam was Djerty en in de Grieks-Romeinse tijd had de stad de naam Tuphium.
Vanaf de kade en het kanaal die de tempel met de Nijl verbond loopt een sfinxen allee naar het heiligdom.
Langs deze processie weg is ook nog een bootschrijn van Thoetmosis III uit de 18de dynastie, deze is gerestaureerd eerst door Amenhotep II daarna door Seti I, Amenmesses, Ramses III en Ramses IV. Hij staat voor een kleine tempel uit de Ptolemaeische en Romeinse tijd.
De oudste restanten van een klei stenen tempel zijn gevonden uit de 5de dynastie van Koningin Oeserkaf.
Ook in het begin van het Middenrijk is er al gebouwd echter de grote bouwmeesters hier waren Montoehotep I, Montoehotep II en Sesostris I. Helaas zijn deze tempels voor het grootste gedeelte verdwenen.

In 1936 is hier een geweldige ontdekking gedaan in de fundamenten die er nog zijn van deze tempel. Geheten de schat van Tôd prachtige vooral zilveren voorwerpen ook goud en Lapis-lazulie. Ze zijn gevonden in 4 bronzen kisten onder de vloer van de tempel uit het Middenrijk van de 12de dynastie. De helft ligt in het Louvre en de andere helft in het Museum in Cairo.

De schat van Tôd.

De monumenten die er nu nog staan zijn uit de tijd van het Nieuwe Rijk en latere tijd.
De grote tempel die er nog staat was begonnen door Ptolemeas VII, deze bestaat uit een hypostyle hal en een ruimte met verschillende kamers. De tempel is zo gebouwd dat er toch een connectie is met het gebouw van Sesostris I uit het Middenrijk. Naast de tempel was nog een Romeinse Kiosk.

Klik op de ticket voor de foto's.

Armant (Hermontis).

Hier was de voornaamste cultus voor de god Montoe.
Gelegen 12 km van Luxor op de West-bank. In de tijd van het oude Egypte heette het Iuny en in de Grieks-Romeinse tijd Hermontis, nu heet het Armant.
Al in de 11de dynastie is er gebouwd onder Montoehotep II. Daarna zijn er nog belangrijke toevoegingen gemaakt in de 12de dynastie en in het Nieuwe rijk. Dit alles werd vernietigd in de late tijd.
Een nieuwe tempel werd gebouwd in de regeringsperiode van Nectanebo II en werd voortgezet door de Ptolemaeën. Cleopatra VII en haar zoon Cesarion hebben een geboortehuis laten bouwen en een heilig meer.
Het gebouw bleef zichtbaar tot de 19de eeuw. Toen is er onder bevel van Pasja Mohamed Ali een suikerfabriek gebouwd. (waar overigens ook vele blokken van zuilen uit het achterste gedeelte van de tempel van Medinet Habu de tempel van Ramses III in zijn verwerkt).
Twee poorten die zijn gebouwd zijn ook teruggevonden een hiervan is gebouwd door Antonius Pius. Vandaag is nog een gedeelte van de pyloon te zien van de tempel die gebouwd was door Thoetmosis III en blokken uit de tijd van Cleopatra VII en de suikerfabriek.

Klik op de foto om er meer te zien.

De god Montoe werd hier vereerd als een witte stier met een zwarte kop, en werd Boechis genoemd. Dit was een manifestatie van de vergoddelijking van de Ka (kracht en leven) van de god Montoe. Boechis was een aspect van de oorlogsgod. Stieren werden wild en agressief wanneer iets wordt uitgelokt. Een wilde stier werd uitgekozen en deze was dan de Boechis de incarnatie van Montoe.Wanneer de stier was overleden werd hij gemummificeerd en bijgezet op een speciale begraafplaats de Buheum. De moeders van deze stieren werden ook gemummificeerd en zij werden geïdentificeerd met Hathor, de moeder van deze goden. Zelf wordt zij ook afgebeeld als een Koe b.v. in de Hathor kapel in de tempel van Koningin Hatsjepsoet.
Uiteindelijk werd de Boechis geïdentificeerd met de Apis stier (de zwart-witte stier die in Memphis werd vereerd en in het Serapeum in Sakkara werd begraven. En die werd weer beschouwd als de incarnatie van Osiris.
De laatste Boechis stier die werd begraven in Buheum in Hermontis was in 340 na Chr. De verering van deze stier in deze vorm heeft geduurd tot ongeveer 362 na Chr. Toen werd het verwoest door het stijgende christendom in het Romeinse rijk.
De begraafplaats Buheum (dit is Grieks) Bakh (is de Egyptische naam) van deze stieren is in 1927 teruggevonden op de woestijnrand ten noorden van de stad. De vroegste bijzetting dateert uit de tijd van Nectanebo II. 
Ook is hier de begraafplaats teruggevonden van de moeders van de stieren. Uitgebreide begraafplaatsen van alle perioden zijn te vinden hier in de buurt van Hermontis.

Tempel te Medamoet.

Medamoet ligt 8 km ten noord-oosten van Luxor op de oost-bank. In de oudheid stond de plaats bekend als Madoe.
In het Middenrijk is men hier begonnen met de bouw van een tempel voor Montoe maar ook voor zijn vrouw Raettawy een zonnegodin die de vrouwelijke vorm van Ra was, maar vaak werd uitgebeeld als een koe met de zonneschijn tussen haar horens en voor Harpocrates dit was Horus als een kind.

Klik op de foto om er meer te zien.

Voor het grootste gedeelte is hij gebouwd door Sesostris III uit de 12de dynastie.
Het is ook wel zeker dat Montoehotep III ook gebouwd heeft aan de tempel.
Daarna hebben nog de koningen uit het late Middenrijk en uit de tweede tussenperiode eraan gebouwd, o.a. Amenemhat VII, Sebekhotep III uit de 13de dynastie en Sebekemsaf uit de 17de dynastie.
Maar er zijn ook nog restanten gevonden uit het Nieuwe-rijk en de Late tijd. Nu zien we alleen nog de tempel uit de Grieks-Romeinse tijd. Die waarschijnlijk over de oude tempel is heen gebouwd.
De grote poort is gebouwd door Tiberius maar de fassade en het portaal met 3 kiosken zijn gebouwd door Ptolemeas VII. In de zuidelijke kiosk is een afbeelding van muziekanten en zagers en de dansende god Bes.
De hypostyle hal is gebouwd door Ptolemeas VII. En de grote open hof is gedecoreerd door Antonius Pius. Maar er is ook nog een granieten doorgang van Amenhotep II uit de 18de dynastie.
Achter het heilig dom voor de 3 goden is er nog een speciaal heiligdom voor de heilige stier van Montoe. Hier is een afbeelding van Koning Trajanus die de stier aanbid..
Ook zijn er ruimten gevonden waar levende dieren werden gehouden en voorraadschuren. En binnen de muren is een heilig meer gevonden.

Lekker aan de thee, cola en de waterpijp.

Luxor museum.

Aangezien we mooi op tijd terug waren van onze trip in de voetsporen van Montoe, had ik dus nog wat tijd over en besloot daarom ook het museum van Luxor met een bezoek te vereren als afsluiting van de geweldige rondreis. Gelukkig dat ik dit besluit had genomen want ook dit museum is zeer de moeite waard om te bezoeken.

Klik op de ticket om de foto's te zien.

Nou, nou, nou, het is blijft leuk om al die Egyptische artefacten te zien, geweldig gewoon en wat jammer dat er in het verleden zo veel verloren is gegaan, op welke manier dan ook.
Maar je krijgt er ook wel enigszins een droge keel van, dus de hoogste tijd voor een lekker koud biertje in het hotel, aarna lekker even douchen en voor de laatste keer naar Broodje Holland voor een lekker hapje eten.
Tot morgen.