Dag 10, zaterdag 21 april 2012.

Programma vandaag: Kalabsha, de Hoge dam en Philae.

Tempel te Kalabsha.

Allereerst gaan we de tempel van Kalabsha bezoeken, deze Ptolemeische tempel is gewijd aan de god Mandoelis. Om daar te komen dienen we eerst in te schepen, want deze tempel ligt sinds de bouw van de Hoge dam in het Nassermeer.

De tempel van Kalabsha is in 18 maanden, van september 1961 tot het voorjaar van 1963 afgebroken, verplaatst en weer opgebouwd. 1600 blokken zandsteen die soms 20 ton per stuk wogen zijn 30 km noordelijker weer opgebouwd. Het dorp Kalabsha nu onder water, lag hier ook en het was een belangrijke plaats want hier was een doorgang van het Nijldal de Woestijn in. Ook kon men vanuit de Woestijn bij het water komen, hier liep de weg naar Taffeh en de priesters van Philae waren hier lange tijd de baas.
Er heerste hier een bijzondere godheid Mandoelis van Talmis, het was een zonnegod en vruchtbaarheidsgod.
We komen hem tegen in de tempel die aan hem gewijd was op de plaats waar eerst al een tempel had gestaan van Amenhotep II.
De Ptolemeeën hebben aan de tempel gebouwd en ook Keizer Augustus heeft er nog tijd aan besteed.

Echter is de tempel nooit helemaal af gekomen er zijn nog een heleboel grove en onvoltooide inscripties.
Ook is er in de tempel nog een reliëf van Amenhotep II die offert aan de god Min en aan Mandoelis, maar die heeft hij waarschijnlijk niet eens gekend.
Ook staat er een inscriptie op van Sint Joris, de drakendoder verpersoonlijkt door Koning Silko een koning uit de 5de eeuw. Helaas is de voorste poort van de tempel weg deze is ten geschenke gegeven aan de Duitsers voor hun hulp en staat nu sinds 1973 bij het museum van Charlottenburg in Berlijn.

Klik op de ticket voor de foto's.

Ramses II bezat in Nubie maar liefst 7 tempels en daar Beit el Wali er ook een van. Deze tempel is gedeeltelijk uit de rotsen gehouwen en gewijd aan Horus en de goden van Elefantine Chnoem, Satis en Anoekis.
Ook hier is een Koptische kerk van gemaakt maar hier is gelukkig weinig schade aangebracht.
In 1964 was het de beurt aan deze tempel om te verhuizen hij stond toen nog vrij hoog boven het water en in 1965 werd hij herbouwd bij de tempel van Kalabsha.
Er staan mooie afbeeldingen op deze tempel maar het laat ook wel zien dat de Nubiers Ramses II vreesden en ze kwamen met vele offers naar het tempeltje, zakken vol goud, bossen struisveren, stapels luipaardhuiden, olifantstanden in overvloed en allerlei getemde beesten aan de lijn zoals jachthonden, apen, een giraf, een struisvogel, antilopen en prachtig vee met hele lange horens.
Dit kwamen ze allemaal brengen als belasting. Binnen in het tempeltje zijn nog vele prachtige kleuren te bewonderen en in de achterwand zijn beelden van de goden van Aswan.

Eigenlijk is het een heel klein tempeltje. Het stamt uit de Ptolemeïsche tijd en is in 1960 afgebroken door Egyptische oudheidkundige dienst en weer opgebouwd in 1963 bij de tempel van Kalabsha, het is gewijd aan Isis en Hathor.
Het is ongeveer gelijk gebouwd met de tempel van Philae.Het is slecht 8,5 vierkante meter groot en heeft maar 1 vertrek de zuilen met de bloemkapitelen zijn prachtig. Vroeger lag het kleine tempeltje op een hoog plateau boven de Nijl en al met de bouw van de Oude Aswan dam kwam het tempeltje erg laag te liggen.
In Kertassi waar het tempeltje vandaan komt waren grote steengroeven en lagen om het tempeltje heen. Ook zijn hier verschillende mooie graven maar deze zijn helaas met de bouw van de eerste dam al verloren gegaan en onder het water terecht gekomen.

Deze tempel was half in de rotsen uitgehouwen en helaas was het niet mogelijk om deze tempel helemaal te redden. Van het gedeelte wat in de rotsen zat heeft Unesco de belangrijke reliëfs uitgehakt en naar een veiliger oord gebracht. Het tempeltje is gebouwd door Setau hij bestuurde hier de streek voor Ramses II maar het zou ook een hele goede vriend van Ramses II en Nefertari zijn geweest. Hij was onderkoning.
Mooi is de tempel zeker niet, de reliefs zijn heel grof en ook het beeldhouwwerk lijkt nergens naar en het is dus goed te zien dat het door plaatselijke kunstenaars is gemaakt.
De tempel is gewijd aan Ptah de rijksgod van Memphis. En hij heette dan ook Per-Ptah, het huis van Ptah.
In 1964 zijn de reliefs uitgezaagd en de wederopbouw van het buitenste gedeelte was in 1964-1965 bij de tempel van Kalabsha.

Vlakbij Kalabsha ligt de Hoge dam, die we dan ook met een kort bezoek vereren.

De eerste dam werd gebouwd door de Engelsen en hij was voltooid in 1902. Zij hielden nog wel rekening met het ritme van de rivier en lieten het water met het vruchtbare slib ongehinderd passeren, minder uit ecologisch inzicht dan uit de angst dat de tubines zouden dichtslibben.
Sinds de bouw van de Hoge dam met het stuwmeer erachter is de situatie gewijzigd. Het slib komt er niet meer door. En de boeren zijn tegenwoordig aangewezen op kunstmest.

Klik op de ticket voor de foto's.

Ook in het noorden ondervinden de boeren de gevolgen van de Nieuwe dam. De grond verzilt daar steeds meer.
Hier staat tegenover dat de continuiteit in de hoge dam en de daarmee samenhangende watervoorziening meerdere oogsten per jaar mogelijk maken. En dat ook in de dringende behoefte aan electriciteit veel beter kan worden voorzien. De bouw van de dam is in de loop van de tijd steeds meer een politiek twistpunt geworden. Toen de VS hun financiele toezeggingen niet meer gestand wilden doen, klopte Gamel Abdel Nasser aan bij de Sovjets. Het monument van de Sovet-Egyptische vriendschap is een gestileerde lotusbloem met bovenop een uitkijkplatform. En geeft van boven af een schitterend panorama.

Hierna rijden we door naar de tempel van Philae, deze Ptolemeische tempel is gewijd aan de godin Isis. Deze tempel is i.v.m. de bouw van de Hoge dam verplaatst omdat deze anders onder water zou komen te staan, ergo ook deze tempel is alleen per boot bereikbaar.

Tempel van Philae.

Klik op de ticket voor de foto's.

Om 1600 uur waren we weer bij het hotel. Na een lekkere douche was het tijd om naar de overkant te gaan voor een paar biertjes en een hapje eten en dan op tijd naar bed want de wekker staat dit keer op 3 uur om de volgende dag naar Abu Simbel te gaan. Tot morgen.